İsli peynirin dumanı Rusya’ya ulaştı: Putin’e özel davet
Dumanı tütüyor, aroması hudut aşıyor
KOCAELİ – Kocaeli’de Çerkes kültürünün eşsiz lezzeti isli peynir, sabahlara kadar süren zahmetli üretim süreciyle dikkat çekiyor. Meyve odunu ateşinde sabırla pişirilen isli peynirlerin ünü Kocaeli’yi aşarken, üretici Musa Aldemir, Vladimir Putin’i köyüne davet ederek, “Putin’in de isli peyniri sevdiğini duydum. Putin Türkiye’ye gelirse Çerkes peynirinden ikram ederim, isterse de gönderirim. Buyursun gelsin, konuğumuz olur” dedi.
Çerkes kültürünün kıymetli lezzetlerinden biri olan isli peynir, Kocaeli’nin Kartepe ilçesine bağlı Uzuntarla Mahallesi’nde klâsik usullerle üretilmeye devam ediyor. Taze süt, doğal maya ve meyve odunlarının dumanıyla şekillenen bu özel peynir, zahmetli ve sabır isteyen bir sürecin eseri olarak ön plana çıkıyor.
Buharda kaynatılan süt, tuzlama ve dinlendirme etaplarından geçirilerek sepetlerde hal alıyor. Akabinde meyve ağaçlarının odunlarıyla yakılan ocaklarda saatlerce islenerek kendine has aromasını kazanıyor.
10 yıldır bu binbir emek isteyen geleneği yaşatan Musa Aldemir (75), annesinden devraldığı prosedürle ürettiği isli peynirleri yalnızca Kocaeli’de değil, İstanbul, Sakarya, Bursa ve Adana üzere vilayetlere de gönderiyor.
“4 çeşit yapıyorum”
İsli peynir imalini ailesinden öğrendiğini belirten Musa Aldemir, “Eskiden annemler yapıyordu. Onlar merhum olduktan sonra ben yapmaya başladım. Cevizli, pul biberli-kekikli, çörek otlu ve sade isli peynirleri yapıyorum. Taze olarak da yapıyorum” dedi.
En az 24 saat pişiyor
Aldemir, isli peynirin üretim süreci hakkında da ayrıntılı bilgiler verdi. Üretimin 140 kilogram sütle başladığını vurgulayan Aldemir, şöyle konuştu:
“Sütü buharlı kazanlarda kaynatıyorum. 120 derece kaynadıktan sonra kendi suyuyla kestiriyorum. Dışarıdan peynir mayası asla kullanmıyorum. Kestirme süreci de 15-20 dakika sürüyor. Akabinde kazanlarda 2 saat dinlendiriyorum. Dinlendikten sonra sepetlere koyuyorum ve 3 kademede tuzluyorum. Sonrasında tekrar sepetlere koyuyorum ve 1,5-2 saat suyun süzülmesini bekliyorum. Akabinde peynirleri aykırı çeviriyorum ve desenleri çıkmış oluyor. 12-14 saat dinlendirdikten sonra ocağa getiriyorum ve diziyorum. 24-48 saat ortasında pişiriyorum. Kışın ısınma sıkıntı olduğu için bu mühlet 48 saate çıkıyor lakin yazın hava sıcak olduğu için pişmesi de daha kısa oluyor”
“Takibi zor”
Peynirin üretiminden fazla sürece süreci ve takibinin sıkıntı olduğuna dikkat çeken Musa Aldemir, “Yüksek ateşte olduğu için peynirler haşlanabilir. Daima denetim etmek zorundasınız. Yarım saatte bir, bir saatte bir denetim ediyorum. Pişirirken meyve odunu kullanıyorum. Kiraz, armut üzere meyve ağaçlarının odunlarını kullanıyorum. Gece saat 00.00 ile 01.00 ortalarında peynirleri bırakıyorum, sabah tekrar takibine başlıyorum. Takibi zor” diye konuştu.
“Meyve odunları aroma katıyor”
Aldemir, meyve ağaçlarının peynire aroma verdiğini de tabir ederek, “Ben kiraz, armut, ayva ve meşe odunu dışında odun kullanmam. Mesela çınarın odununu kullanmıyorum zira çabucak yanar ve yandığı vakit da peynirler haşlanır. Yalnızca meşe ve meyve ağacı odunları kullanıyorum” tabirlerini kullandı.
Adana’ya kadar gidiyor
İsli peynirlerini başta Kocaeli olmak üzere İstanbul, Sakarya, Bursa ve Adana üzere vilayetlere gönderdiğini aktaran Aldemir, “İzmit’te de kimi dükkanlara satıyorum. Benden alınan isli peynirler pazar yerlerinde ve şarküteri dükkanlarında satılıyor. Ayrıyeten kendi müşterilerim de var” halinde konuştu.
Putin’e davet
Son olarak, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i Uzuntarla’ya davet eden Musa Aldemir, “Putin’in de isli peyniri sevdiğini duydum. Aslında Kafkasya’da yapılıyor. Putin Türkiye’ye gelirse Çerkes peynirinden ikram ederim, isterse de gönderirim. Buyursun gelsin, konuğumuz olur. Kendisini Uzuntarla’ya bekliyorum. Peynir üreticisi Şavko Levent isimli arkadaşımızın da Putin’e isli peynir gönderdiğini duymuştum. Bir de onun isli peynirlerinde Kafkas arması olur. Bu işte en eski olanlardan biridir. O da çok hoş isli peynir yapar” dedi.