(TBMM) – TBMM Adalet Komisyonu üyesi DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan, 10’uncu Yargı Paketi’ne ilişkin Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a seslenerek, “Bakan’a soruyoruz. Bu vaatlerin hangisi 10. Yargı Paketi’nde yer aldı? Toplumsal barış bu paketin neresinde? Tekrar adalet bu unsurların hangi satırlarında zımnidir?” diye sordu. Kovid düzenlemesinin AK Parti’nin karar ve tasarrufları sonucunda 10. Yargı Paketi’nden çıkarıldığına dikkati çeken Kunt Ayan, “Bu gerçeği çarpıtan ve siyasi etik dışına çıkan telaffuzları kabul etmediğimizi burada tabir ediyoruz. İnfazda eşitlik ve adaleti sağlayacak daha çok insanın mağduriyetini giderecek her türlü adımın yanındayız” dedi.
TBMM Adalet Komisyonu üyeleri DEM Parti Hakkari Milletvekili Onur Düşünmez, Şanlıurfa Milletvekili Dilan Kunt Ayan, Van Milletvekili Zülküf Uçar, kurulda görüşmelerine başlanacak 10’uncu Yargı Paketi’ne ilişkin DEM Parti Küme Toplantı odasında basın toplantısı düzenledi. DEM Parti Adalet Komitesi üyeleri ismine açıklamayı Dilan Kunt Ayan yaptı. Dilan Kunt Ayan, DEM Parti olarak taleplerini ve kelam konusu düzenlemenin taşıdığı manası kamuoyuyla paylaşma muhtaçlığı duyduklarını söyledi.
10’uncu Yargı Paketi’nin içinden geçilen siyasi sürecin hassasiyetlerini gözeterek hazırlanmış bir kanun teklifi olmadığını söz ederek kelamlarına başlayan Kunt Ayan, kanun teklifinin içeriğine dair tenkitlerine şöyle devam etti:
“Buna karşın partimizin tekraren yapmış olduğu görüşmelerde, paketin kapsamının genişletilmesi, demokratikleştirilmesi ve eşitlikçi bir hale getirilmesi için yaptığımız teklifler kabul edilmemiş, değişiklikler maalesef yapılmamıştır. 10’uncu Yargı paketi de daha evvel çıkarılmış dokuz Yargı Paketi’nin bir devamı olarak halktan, hukuktan, mağdur kısımlardan yükselen bölümlere kulak tıkayan bir anlayışla hazırlanmıştır. Lakin ortada inkar edilmeyecek bir gerçek vardır arkadaşlar. 27 Şubat’ta Sayın Abdullah Öcalan tarafından yapılan, barış ve demokratik toplumu daveti, tarihî, siyasal ve toplumsal olarak yeni bir sürecin kapılarını aralamıştır. Ardından gelen 12 Mayıs açıklaması Türk ve Kürt halkları ortasında ortak hayat umudunu büyüten tarihi bir adımdır. Böylesi bir atmosferde atılacak her yasal adımın onurlu barışa ve birlikte yaşama katkı sağlayacak, adalet, eşitlik ve özgürlük hislerini güçlendirecek formda atılması yeniden hazırlanan maddelerin hukuk ve halkın taleplerini uygun bir halde şekillenmesi, kesinlikle barış ve demokratik toplumun inşasına katkı sunacak ve bu yolda yeni imkanlar yaratacaktır. Lakin Meclis’e sunulan 10’uncu Yargı paketi bu beklentileri karşılamaktan uzaktır. Bu paket adil bir paket değildir. Bu paket eşitlikçi bir paket değildir. Bu paket hukuka uygun bir paket değildir. Bilhassa İnfaz Düzenlemeleri’nde yapılan değişiklikler, on binlerce mahpus ve aileleri için derin bir hayal kırıklığı yarattığı açıktır.
“Türkiye hapishanelerinde en az bin 412 hasta mahpus olduğu ve bunların 335’inin ağır hasta var”
Siyasi mahpuslara, hasta mahpuslara, cezaevinde sistematik ayrımcılığa maruz kalanlara dönük gerekli iyileştirmeler yer almamaktadır. Mevcut eşitsizlikler daha da derinleştirilmektedir. Paket, anayasaya alışılmamış, hukuksal öngörülebilikten uzak keyfi ve ayrımcı düzenlemeler içermektedir. Geçmiş infaz değişikliklerinden kaynaklı mağduriyetler giderilmemiştir. Adalet duygusu bir kere daha siyasal hesaplara feda edilmiştir. Bugün Türkiye’de bir adalet krizi yaşanıyor. Adil yargılanma hakkının sistematik halde ihlal edildiği, yeniden yargının siyasallaştığı, tutuklamaların birer ceza idaresine dönüştüğü, uzun tutukluluk müddetlerinin cezalarını doldurduğu bir nizamdan söz ediyoruz. Adalet Bakanlığı verilerine göre 7 Nisan 2025 tarihi itibariyle cezaevlerinde 403 bini aşkın tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır. Halbuki Türkiye genelinde 395 cezaevinin toplam kapasitesi 300 binin altındadır. Bu tablo sadece fiziki bir doluluğu değil tıpkı vakitte insan onurunu temel hakları ve hukuk güvenliğini hiçe sayan bir tertibi de gözler önüne sermektedir. İnsan Hakları Derneği’nin Nisan 2025 raporuna nazaran Türkiye hapishaneleri en az 1412 hasta mahpus olduğu ve bunların 335’inin ağır hasta olduğunu raporuyla sabitlemiştir. Bu beşerler ömür hakkı, bu beşerler ömür hakkı, sıhhat hakkı üzere en temel haklardan mahrum bırakılmakta. Bu maddeyle da mağduriyetleri maalesef ki katmerlenmektedir. İnfaz düzenlemeleri bireylerin özgürlüğünü, ömrünü, sıhhatini direkt tesirler. Bu nedenle burada atılacak her adım bu Meclis’teki tüm partilerin ve milletvekillerin vicdani ve siyasi sorumluluğudur.
Ancak 10. Yargı Paketi’nde karşımıza çıkan şey ne yazık ki yeniden adaletsizlik, ayrımcılık ve inkardır. Bu yasa teklifi toplumun adalet talebini sırtına dönüşmüş demokratik tahlilin toplumsal barışın ve hukuksal eşitliğin imkanlarını değerlendirilmemiştir. Halkın yıllardır umutla beklediği düzenlemeler bir defa daha kapsam dışı bırakılmış, kamu vicdanı bir defa daha örselenmiştir. Pekala halk ne bekliyordu bu paketten? Artık bunları sizlerle paylaşalım. Başta hasta mahpuslara kuralsız ve ayrımsız olarak tahliye ve tedavi imkanlarının sağlanmasını bekliyordu. Yeniden 31 Temmuz 2023 tarihli Kovid Maddesi’nde isimli ve siyasi mahpuslarla ilgili türel eşitsizliklerin giderilmesini bekliyordu. Hiçbir hata ayrımı yapılmaksızın, mükerrelere ve ikinci mükerrelere yönelik koşuluşsalı verme yasakların kaldırılmasını bekliyordu. 2020 tarihli ayrımcı infaz maddesinden dışlanan siyasi mahpuslar için eşitlik bekliyordu. Keyfi ve ayrımcı infaz rejiminden kurtulmak herkes için hukuka uygun, öngörülebilir ve adil bir infaz sistemine katkı sağlayacak düzenlemeler bekliyordu ve bu beklentiler halkın kendi kendine ürettiği umutlar değil, bizzat Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un kamuoyuna verdiği kelamların taahhütleri sonucu oluşan beklentilerdi.”
“Toplumsal barış bu paketin neresinde?”
Kunt Ayan, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a seslenerek “Bakan’a soruyoruz. Bu vaatlerin hangisi 10. Yargı Paketi’nde yer aldı? Toplumsal barış bu paketin neresinde? Yeniden adalet bu unsurların hangi satırlarında kapalıdır?” diye sordu.
10.Yargı Paketi teklifinin görüşüleceği komisyon toplantısında DEM Parti Kümesi’nin nasıl bir yol izleyeceğimizi anlatan Kunt Ayan, şunları kaydetti:
“Başta ağır hasta mahpusların konutta infazıyla ilgili infaz kanununun 110. unsurunun 3. fıkrasında yapılan düzenlemede ağırlaştırılmış mehbetlere getirilen istisnanın teklif metninden çıkarılması önergesini sunacağız. Yeniden ağır hasta mahpuslarla ilgili toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmama formunda muğlak, keyfi ve yeni ürettikleri bu hususun çıkarılmasını isteyeceğiz. Yeniden bayan, çocuk ve yaşlılar için öngörülen özel infaz yollarından siyasi mahpusların faydalanmasını engelleyen ayrımcı tabirlerin çıkarılması formunda önergelerimizi komitede sunacağız.
“Bu maddede ne hasta mahpuslara dair insani bir adım var ne siyasi mahpuslara dair türel bir eşitlik var”
Ayrıca yeni hususlar ihtaz edilmesi için de teklifler sunacağız. Nedir bunlar? Burada sizlerle paylaşayım. Başta 31 Temmuz Kovid yasasının eşitlikçi ve hukuka uygun halde düzenlenerek pakete dahil edilmesini yeni bir ihtisas unsuru olarak düzenlenmesi için sunacağız. Yine İnfaz Kanunu 16. hususta ağır hasta mahpuslarla ilgili olarak kesin hayati tehlike ibaresinin çıkarılarak mevcut ağır bir hastalık halinde değiştirilmesini teklif edeceğiz. Kurulun ve iktidar vekillerinin halkın eşitlik ve adalet taleplerine kulak vermesi gerekiyor. Çoğulcu, tahlilci ve demokratik formda bu tekliflerimiz dikkate alınarak paket kapsamında tekliflerimiz haline düzenlemesi için hala geç değil.”
Kunt Ayan, DEM Parti’nin bugüne kadar hiçbir infaz düzenlemesini pazarlık konusu yapmadığını söyleyerek “Aksine tüm mahpusları kapsayan eşit ve adil infaz rejimleri için her tabanda büyük gayretler gösterdik. Lakin bu maddede ne hasta mahpuslara dair insani bir adım var ne siyasi mahpuslara dair türel bir eşitlik var. Bugün mevcut siyasal iktidar daha evvel şahsen getirdikleri Covid maddesine artık idari bir önlemdir diyerek yok saymaya devam ediyor. Halbuki bu yasa çıkarılırken halkın önüne konulan metinler, bakanlık açıklamaları her şeyi açık bir formda gösteriyor” tabirlerini kullandı.
“Eşitsizliğe sessiz kalmayacağız”
Kovid düzenlemesininn AK Parti’nin karar ve tasarrufları sonucunda 10. Yargı Paketi’nden çıkarıldığına dikkat çeken Kunt Ayan, “Bu gerçeği çarpıtan ve siyasi etik dışına çıkan telaffuzları kabul etmediğimizi burada tabir ediyoruz. İnfazda eşitlik ve adaleti sağlayacak daha çok insanın mağduriyetini giderecek her türlü adımın yanındayız” dedi.
Kunt Ayan, DEM Parti olarak halka bir kere daha seslendiklerini söyleyerek, “Bu eşitsizliğe sessiz kalmayacağımızı buradan bildiriyoruz. Komite basamağında da genel heyette da bulunduğumuz her yerde de en yüksek sesimizle bu eksiklerin eşitsizliklerin giderilmesi için muhalefet edeceğimizi halkların bilmesini istiyoruz. Toplumsal barışı hukukun üstünlüğünü adaleti ve eşitliği savunmaya devam edeceğiz. DEM Parti olarak halkın adalet talebinin cezaevlerindeki mahpusların sesi olmaya bu ülkeye onurlu bir barışı ve demokratik bir sistemi getirmeye kararlı olduğumuzu bir defa daha buradan söz ediyoruz” diye konuştu.