Dakar’ın Ngor Mahallesi: Sanat ve Tarih Bir Ortada
admin Senegal‘in başşehri Dakar’daki Ngor Mahallesi’nin duvarları, dini figürlerin portreleriyle Thomas Sankara, Patrice Lumumba üzere kıtanın bağımsızlık çabasına taraf veren efsanevi figürlerin sözlerine konut sahipliği yapıyor.
Senegal‘de 1980’lerde “set-setal” ismiyle bilinen topluca yapılan mahalle temizlikleri, vakitle kamusal alanlarda vatansever iletiler taşıyan çizim ve grafitilerin önünü açtı.
Senegalli gençler, kentin çeşitli bölgelerinde köprü altlarından okul duvarlarına kadar birçok kamusal alanda toplumsal şuuru artıran ve Afrika kimliğini evvel çıkaran çizimler yapmaya başladı.
Bugün başşehrin birçok mahallesinde toplumsal ileti taşıyan çizimlere rastlamak mümkün olsa da hem dini figürlerin portrelerinin hem de Afrikalı düşünürlerin sözlerinin birlikte yer aldığı duvarlarıyla Ngor, kıtanın kolektif hafızasını görünür kılıyor.
Dakar’ın kuzeybatı ucunda, Atlantik Okyanusu kıyısında yer alan Ngor, hem klasik balıkçı hayatını hem de kozmopolit yapısını koruyan bir yerleşim olarak dikkati çekiyor.
Küresel kent hayatı rehberi “Time Out” internet sitesi tarafından 2021’de “dünyanın en havalı 10 mahallesi” ortasında gösterilen Ngor’da, dar sokaklar, pastel renkli konutlar, kıyı restoranlarının yanı sıra duvar grafitileri de turistlerin ilgisini çekiyor.
Ngor’un okyanusa bakan kısmında rengarenk balıkçı tekneleri göze çarparken, orta sokaklarında ise duvarlara çizilen İslam alimlerinin portreleriyle Afrikalı düşünürlerin sözleri kendini gösteriyor.
Dini başkanlarla emperyalizm aksisi isimler tıpkı duvarda buluşuyor
Müridi tarikatının kurucusu Pir Ahmedu Bamba, Baye Fall hareketinin öncüsü İbrahima Fall ve Layene tarikatının kurucusu Seydina Limamou Laye’ın ???????Ngor’un orta sokaklarında bir duvarda yan yana resmedilmesi Senegal’deki tarikatların bir ortada yaşama kültürüne işaret ediyor.
Bir diğer duvarda ise Burkina Faso’nun bağımsızlık yanlısı efsanevi lideri Thomas Sankara’nın 1984’te Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’nde yaptığı konuşmadan alıntılanan “Tüm insan ırkları ortasında en çok acı çekenlerden biri olduğumuz için, bu toprakların bir karışında bile en ufak bir adaletsizliği bir daha asla kabul etmeyeceğimize yemin ettik.” tabirleri yer alıyor.
Sankara’nın tabirlerini yazıldığı duvarın çabucak yanında ise gördüğü bir düş sonucu Dakar’ın sembollerinden kabul edilen, okyanus kenarındaki Divinite Mescidi’ni inşa ettiren din alimi Muhammed Seyni Gueye’in portresi bulunuyor.
ABD’de ırkçılıkla uğraşın sembol ismi Malcolm X’e atfedilen “Yalnızca bir aptal, çocuklarını düşmanının eğitmesine müsaade verir.” kelamı, sömürgecilik zıddı Kongolu önder Patrice Lumumba’nın “Mücadele etmeden hiçbir şey elde edemezsiniz, ne bugün, ne de gelecekte.” sözüyle tıpkı duvarda buluşuyor.
Batı Afrika’daki sömürgecilik zıddı direnişin sembollerinden biri olan, kılıcı Fransızlar tarafından kaçırılan İslam alimi El Hadj Omar Tall’ın kılıcıyla birlikte çizildiği grafiti de kıtadaki Fransız sömürgeciliğine karşı verilen gayrete gönderme yapıyor.
Yazar Hakkında
