(TBMM) – CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, torba kanun görüşmelerinde yaptığı konuşmada, teklifin üniversitelerin özerk ve özgür yapısına muhalif olduğunu belirterek, “Düzenleme ile Üniversiteler Arası Kurul’un Yükseköğretim Kurulu üyelerini belirleme yetkisi fiilen ortadan kaldırılarak, üniversitelerimiz direkt siyasi vesayetin altına sokulmak istenmektedir. Akademik özgürlüğü ortadan kaldıran hiçbir düzenlemeyi kabul etmemiz mümkün değildir. Üniversitelerimizin geleceğini siyasi hesaplara kurban etmeyelim. Bu unsura karşı çıkarak, demokrasiye, bilime ve Türkiye’nin geleceğine sahip çıkalım” dedi.
TBMM Genel Şurası’nda Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmeleri devam ediyor. Teklifin 5’inci hususu üzerine kelam alan CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, yapılmak istenen düzenleme ile Yükseköğretim Kurulu (YÖK) üyelerini belirleme yetkisinin fiilen cumhurbaşkanına devredileceğini söz etti. “Üniversiteler, bir toplumun en bedelli varlığıdır” diyen Genç, kelam konusu husus için “Türkiye’nin geleceğine yapılabilecek en büyük kötülüktür” tabirlerini kullandı.
Teklifin kabul edilmesi halinde, üniversitelerin özek ve özgür yapısının bozulacağını vurgulayan CHP’li Genç, şunları kaydetti:
“İlk bakışta yalnızca kolay bir teknik düzenleme üzere sunulan bu husus, aslında Türkiye’nin eğitim sistemini, demokratik yapısını ve bilimsel ilerlemesini kökten tehdit eden tehlikeli bir teşebbüstür. Bu düzenleme ile Üniversiteler Arası Kurul’un Yükseköğretim Kurulu üyelerini belirleme yetkisi fiilen ortadan kaldırılarak, üniversitelerimiz direkt siyasi vesayetin altına sokulmak istenmektedir. Anayasa Mahkemesi, bu bahiste daha evvel açık ve net bir karar verdi. Mahkeme kararında, bu çeşit düzenlemelerin Anayasa’nın temel prensiplerine, demokratik hukuk devletine ve üniversitelerin özerkliğine açıkça karşıt olduğunu belirtti. Bugün önümüze tekrar getirilen bu düzenleme, Anayasa Mahkemesi kararlarına karşı açık bir meydan okumadır. Hukukun üstünlüğü unsuruna, yargının bağımsızlığına ve demokratik pahalara karşıt bu süreç, ülkemizi yalnızca akademik değil, birebir vakitte demokratik olarak da geriye götürmektedir.
Üniversiteler, bir toplumun en bedelli varlığıdır. Bilimsel ilerlemenin, yenilikçiliğin, ekonomik kalkınmanın ve toplumsal gelişimin merkezleri olan üniversitelerin bağımsızlığı ve özerkliği, bu fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için hayati ehemmiyete sahiptir. Bu özerklik olmadan, üniversiteler gerçek manada bilim üretemezler, ülkemizin muhtaçlık duyduğu nitelikli insan gücünü yetiştiremezler. Akademisyenlerin özgürce araştırma yapamadığı, bilimsel çalışmalarının siyasi baskılara maruz kaldığı bir ortamda, Türkiye’nin bilimsel ve teknolojik ilerlemesinden kelam etmek mümkün değildir.
“Amaç, akademik takımları siyasi sadakat kriterleriyle belirlemek”
Bu unsurla amaçlanan şey, üniversitelerde akademik takımların siyasi sadakat kriterleriyle belirlenmesi ve üniversite idarelerinin büsbütün siyasi bir vesayet altına alınmasıdır. Bu, üniversitelerin temel işlevlerine ağır bir darbe vuracaktır. Üniversitelerin özerkliğini ortadan kaldıran, siyasi müdahale ve baskıyı olağanlaştıran bu yaklaşım, gençlerimizin umutlarını ve akademisyenlerin çalışma azmini kıracaktır.
Dünyanın gelişmiş ülkelerine baktığımızda, üniversitelerin bilimsel özerkliğinin ve akademik özgürlüğünün ne kadar korunduğunu görüyoruz. Bu ülkeler, bilim insanlarını siyasetin değil bilimin gereklilikleriyle yetiştiriyor ve destekliyorlar. Bizim de yapmamız gereken, üniversitelerimizi siyasi müdahalelerden uzak tutmak, bilimsel üretkenliği desteklemek ve akademik özgürlükleri korumaktır.
Bu düzenleme ile, akademik takımlarda liyakat değil siyasi sadakat aranacaktır. Bu durum yalnızca bilimin değil, birebir vakitte toplumun da ziyanına olacaktır. Nitelikli akademisyenler siyasi baskılara boyun eğmek yerine, özgür bilim yapabilecekleri ülkelere gitmek zorunda kalacaklar. Bu, Türkiye’nin geleceğine yapılabilecek en büyük kötülüktür. Bu ülkeyi bilimden, yenilikçilikten, gelişmişlikten ve kalkınmadan uzaklaştıracaktır.
“Üniversitelerin özerk ve bağımsız yapısını savunmaya devam edeceğiz”
Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak, üniversitelerin özerk ve bağımsız yapısını sonuna kadar savunuyoruz ve savunmaya devam edeceğiz. Zira biliyoruz ki, üniversitelerin bağımsızlığı Türkiye’nin geleceği açısından kritik değere sahiptir. Akademik özgürlüğü ortadan kaldıran hiçbir düzenlemeyi kabul etmemiz mümkün değildir.
Burada alınacak karar, yalnızca bir kanun hususunun onaylanması yahut reddedilmesi değildir. Burada alınacak karar, ülkemizin geleceğine dair bir tercihtir. Akademik özgürlüklerin korunması, üniversitelerin siyasi baskılardan uzak tutulması ve bilimin gerçek manada desteklenmesi konusunda bir duruş sergilemek zorundayız. Bu nedenle siz kıymetli milletvekillerine seslenmek istiyorum: Gelin, üniversitelerimizi siyasi vesayet altına sokacak bu maddeyi reddedin. Gelin, tarih karşısında gerçek yerde duralım. Bilimi savunalım, akademik özgürlüğü koruyalım, üniversitelerimizi siyasi müdahalelerden kurtaralım. Türkiye’nin geleceğini aydınlatmak, gençlerimizin umutlarını yeşertmek için bu maddeyi daima birlikte ret edelim. Son kelam olarak şunu belirtmek isterim ki, bugün burada yapacağımız tercihin vebali büyüktür. Üniversitelerimizin geleceğini siyasi hesaplara kurban etmeyelim. Bu hususa karşı çıkarak, demokrasiye, bilime ve Türkiye’nin geleceğine sahip çıkalım.”