Arap ülkeleri ABD’nin İran’daki nükleer tesislere saldırısına reaksiyon göstererek itidal daveti yaptı
admin ABD’nin İran‘daki kıymetli nükleer tesislere düzenlediği hava akınları sonrası başta Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır olmak üzere bölge ülkeleri sert reaksiyon ve kınamalarda bulunarak itidal daveti yaptı.
ABD’nin İran‘daki kritik nükleer tesislere düzenlediği hava taarruzları sonrası birçok bölge ülkesi, artan tansiyonu tasayla karşılarken çatışmaların daha da yayılmasını önlemek için acil davetlerde bulundu.
Söz konusu ülkeler; bu gelişmelerin, hem Orta Doğu‘da hem de global ölçekte güvenlik ve istikrarı tehdit eden yeni bir kriz dalgasını tetiklediği istikametinde açıklamalar yaptı.
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan, ABD’nin taarruzlarını açıkça kınadı ve bölgesel istikrar için siyasi tahlil daveti yaptı.
Riyad idaresi, tüm tarafları gerginliği tırmandırmaktan kaçınmaya ve diyalog yolunu tercih etmeye davet etti. Ayrıyeten, bölgede itidalin korunmasının güvenlik ve barış için elzem olduğunu vurguladı.
Katar
Katar, tansiyonun hem bölgesel hem de global seviyede “felaket” sonuçlara yol açabileceği ikazında bulunarak, askeri taarruzların derhal durdurulması gerektiğini ifade etti.
Katar Dışişleri Bakanlığı, tüm taraflara itidale dönme ve diplomasiye öncelik verme daveti yaparak, mevcut durumun barış ve güvenliği önemli halde tehdit ettiğine dikkati çekti.
Umman
Umman, ABD’nin İran‘daki nükleer tesislere yönelik hava saldırısını Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın önemli bir ihlali olarak nitelendirdi.
Maskat idaresi, bu cins hareketlerin yasa dışı olduğunu ve bölgesel barışa ziyan verdiğini belirtti. Umman, tansiyonun azaltılması ve kapsamlı diplomatik teşebbüslerin hızlandırılması gerektiğinin altını çizdi.
Irak
Irak hükümeti, atakları Orta Doğu barışını ve güvenliğini önemli biçimde tehdit eden bir adım olarak gördüğünü bildirdi.
Bağdat idaresi, milletlerarası hukuka ve devletlerin egemenlik haklarına hürmet gösterilmesi daveti yaparken, askeri tahliller yerine diplomasi ve diyalog yolunun tercih edilmesi gerektiğini vurguladı.
Mısır
Mısır, bölgede artan tansiyonun yol açabileceği yıkıcı sonuçlara dikkati çekerek, askeri müdahalelerin değil, siyasi tahlillerin gerekliliğine işaret etti.
Kahire idaresi, Birleşmiş Milletler Antlaşması’na bağlılıklarını yinelerken, taraflara itidal ve çatışmaların derhal sona erdirilmesi davetinde bulundu.
Kuveyt
Kuveyt, İran‘daki nükleer tesislere yönelik taarruzların bölge ve dünya güvenliği açısından önemli tehdit oluşturduğunu belirtti.
Kuveyt, memleketler arası toplumun sorumluluk alması gerektiğini vurgulayarak, tüm taraflara barışçıl ve siyasi tahliller için efor göstermeleri daveti yaptı.
BAE
BAE, akınların yarattığı tehlikeli gidişattan ötürü derin telaşlarını tabir etti.
Abu Dabi idaresi, krizlerin tahlilinde askeri yolların değil, diplomasi ve diyalogun öncelenmesi gerektiğini belirterek, milletlerarası toplumun ortak hareket etmesi gerektiğini vurguladı.
Ayrıca, bölgenin tarihî tecrübelerinden çıkarılacak derslere işaret ederek, barışa dayalı yaklaşımların geliştirilmesi gerektiğini kaydetti.
Lübnan
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, artan tansiyonun bölgesel güvenlik ve istikrarı tehdit ettiğini belirtti.
Avn, çatışmaların devam etmesi halinde bölgede daha fazla vefat ve yıkımın kaçınılmaz olacağına işaret ederek, taraflara itidal davetinde bulundu ve yapan müzakerelerin başlatılmasının değerini vurguladı.
Ürdün
Ürdün, bölgedeki tehlikeli tırmanışın felaket sonuçlar doğurabileceği ihtarında bulunarak, savaşın derhal sona erdirilmesi ve İran nükleer belgesine ait siyasi müzakerelerin süratle başlaması gerektiğini kaydetti.
Ürdün Dışişleri Bakanlığı, uluslararası hukuka saygının kıymetine dikkati çekti ve tüm bölgesel krizlerin siyasi yollarla çözülmesi gerektiğini kaydetti.
Cezayir
Cezayir idaresi İsrail ve ABD’nin İran’a yönelik akınlarını “tehlikeli bir tırmanış” halinde kıymetlendirerek, nükleer problemin lakin siyasi ve memleketler arası meşruiyet çerçevesinde çözülebileceğini tabir etti.
Cezayir, bölgede kalıcı barış ve istikrar için çatışmalardan uzak durulması gerektiğini vurguladı.
KİK
Körfez İşbirliği Kurulu (KİK), hücumların akabinde Körfez ülkelerinde ölçülen radyasyon düzeylerinin teknik olarak hala inançlı sonlar içinde olduğu bildirildi.
KİK, halk sıhhatinin korunması için gerekli tedbirlerin sürdüğünü belirtirken, bölgedeki tansiyonun düşürülmesi ve tansiyonun daha fazla tırmanmaması için siyasi tahlillerin kaide olduğunu vurguladı.
Yemen’deki İran dayanaklı Husiler
Yemen’deki İran takviyeli Husiler, ABD’nin İran’a yönelik hücumlarına uygun karşılığı vereceklerini bildirdi.
Husiler, İran halkına tam dayanak verdiklerini ve İran’ın onurunu ve egemenliğini korumak için gerekli adımları atacaklarını duyurdu.
Hamas
Hamas, ABD’nin akınlarını İran’ın egemenliğine yönelik açık bir ihlal halinde niteleyerek kınadı. Hamas, taarruzun memleketler arası hukuk ve barış unsurlarına ters olduğunu belirterek İran’la dayanışma iletisi verdi ve bölgesel barışın tehlikede olduğuna dikkat çekti.
ABD Başkanı Donald Trump, İran’da Fordo, Natanz ve İsfahan olmak üzere üç nükleer tesise hava saldırısı düzenlediklerini açıklamıştı.
Yazar Hakkında
