AB’den İsrail’in Gazze’deki milletlerarası hukuk ihlallerini belgeleyen rapor
admin Avrupa Birliği (AB) İnsan Hakları Özel Temsilcisi Ofisi’nin, gözden geçirilme süreci devam eden İsrail İştirak Muahedesi kapsamında hazırladığı not, Tel Aviv’in Gazze ve Batı Şeria‘da insan haklarını ihlal ettiğine dair “işaretlerin” olduğunu ortaya koydu.
AB Dışişleri Bakanlarının, Hollanda’nın teklifi üzerine 20 Mayıs’ta aldığı karar uyarınca İsrail’le İştirak Mutabakatı’nın gözden geçirilmesine dair süreç işliyor.
AB’nin İsrail yanlısı siyaseti gerekçesiyle “çifte standart” ve “soykırımın hata ortağı olduğu” ithamlarına maruz kaldığı 18 ayın akabinde gelen bu kararın sonucu merakla bekleniyor.
AB Dış Münasebetler Servisi, İsrail’le Paydaşlık Mutabakatı’nın sürdürülmesini, “insan haklarına ve milletlerarası hukuka uyma” kuralına bağlayan 2. husus çerçevesinde inceliyor. Bu, muahedenin askıya alınmasına yol açabilecek prosedürün birinci adımını oluşturuyor.
İnceleme sonucunun 23 Haziran’da yapılacak AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda AB Kuruluna iletilmesi bekleniyor.
Basına sızan AB İnsan Hakları Özel Temsilcisi Ofisi tarafından incelemeye katkı sağlamak için hazırlanan notta, İsrail’in “insan haklarına ve milletlerarası hukuka uyma” kaidesini yerine getirip getirmediğine dair bulgulara yer verildi.
Not, bağımsız insan hakları tertipleri ve Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliğinin (OHCHR) İsrail’in Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria‘da insan hakları ihlalini ispatlayan bilgileri içeriyor.
Gazze
Gazze konusunda “İnsani yardımın engellenmesi,inkar edilmesi,sınırlandırılması”, “Önemli sayıda can kaybına yol açan saldırılar”, “Hastanelere ve tıbbi tesislere yönelik saldırılar” “Yerinden etme”, “Gazetecilere saldırılar” ve “Hesap verilebilirlik eksikliği” alt başlıkları bulunuyor.
Bu alt başlıklarda, İsrail’in milletlerarası insancıl hukuk kapsamında “gıda ve tıbbi gereçler sağlama, taarruzda ayrım, orantısallık ve önlem prensipleriyle aç bırakmanın savaş metodu olarak yasaklanması, insani yardım faaliyetlerine katılan çalışana, tesislere yahut araçlara karşı kasıtlı olarak hücum yasağına uyma” üzere yükümlülükleri olduğu hatırlatılıyor.
Aynı vakitte her bir alt başlıkta çoğunlukla OHCHR bulguları doğrultusunda İsrail’in memleketler arası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediği vurgulanıyor.
Batı Şeria
İsrail’in işgali altındaki Batı Şeria için de “Yerleşim yerlerinin güçlendirilmesi ve genişletilmesi”, “Devlet ve yerleşimci şiddeti” ve “Gözaltı” alt başlıkları yer alıyor.
Bu alt başlıklarda da milletlerarası insan hakları tertipleri ve OHCHR’ye atıfta bulunularak İsrail’in Batı Şeria’da da yükümlülükler kapsamında davranmadığının altı çiziliyor.
İsrail’in insan hakları yükümlülüklerini ihlal ettiğine yönelik “işaretler var”
Notun sonuç kısmında ise şu söz yer alıyor:
“Yukarıda atıfta bulunulan bağımsız milletlerarası kuruluşlar tarafından yapılan değerlendirmeler temelinde, İsrail’in AB-İsrail İştirak Mutabakatı’nın 2. Unsuru kapsamındaki insan hakları yükümlülüklerini ihlal ettiğine dair işaretler bulunmakta.”
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) AB kurumları nezdindeki temsilciliğini yapan Yönetici Yardımcısı Claudio Francavilla AA muhabirine not hakkında yaptığı değerlendirmede, notun “dolambaçlı olarak” İsrail’in insan hakları ihlallerinde bulunduğu sonucuna vardığını ve bunun “zavallıca” olduğunu söyledi.
İnceleme sonucunda, İsrail’in İştirak Mutabakatı’nın insan hakları kaidesine uygun davrandığının tespit edilmesinin mutlaka mümkün olmadığını belirten Francavilla, en kıymetli şeyin AB üyesi ülkelerin bu bulguların ışığında ne yapacağı olduğunu kaydetti.
“Ama (İsrail’e karşı) harekete geçmemek için hiçbir münasebet yok”
Francavilla, notta OHCHR’nin Gazze’de gazetecilerin sistematik olarak amaç alındığına dair bulgularına yer verildiğini belirterek “Bu bulgular tıpkı vakitte İsrail’in Gazze’ye ve Gazze’den bilgi akışını kısıtlamak için kasıtlı bir teşebbüste bulunduğuna işaret ediyor.” diye konuştu.
Uzun vakittir İsrail’in aksiyonları hakkında “inkar içinde” olan AB’nin 27 üyesiyle karmaşık bir yapısı olduğunu tabir eden Francavilla, “Ama (İsrail’e karşı) harekete geçmemek için hiçbir münasebet yok.” dedi.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları
İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde 19 Ocak’ta yürürlüğe giren ateşkesin akabinde 18 Mart sabahı şiddetli taarruzlarına yine başladı.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne 7 Ekim 2023’ten beri düzenlediği hücumlarda ömrünü yitirenlerin sayısı 55 bin 706’ya, yaralıların sayısı 130 bin 101’e yükseldi.
27 Mayıs’tan bu yana İsrail-ABD güdümlü “Gazze İnsani Yardım Vakfı” tarafından insani yardım ismi altında kurulan dağıtım bölgelerinde Filistinlilerin gaye alındığı sistematik akınlar sonucu ölenlerin sayısı 397’ye, yaralıların sayısı da 3 bin 31’e çıktı.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde işgali genişletecek ve kalıcı hale getirecek hücum planını uygulamaya başladı. Başbakan Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi’nin tamamını işgal edeceklerini duyurdu.
İran’a 13 Haziran’da kapsamlı akınlar başlatmış olan İsrail, dünyanın ilgisinin diğer noktaya çekildiği sırada Gazze’ye taarruzlarını sürdürüyor.
Yazar Hakkında
