İran: Bugün diplomasiye her zamankinden daha yakınız
admin NEW İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Amir Said İravani, İsrail ve ABD’nin İran’ı kelamda “koşulsuz teslimiyete zorlayacağı” ve nükleer programından büsbütün vazgeçireceği istikametindeki beklentilerinin başarısız olduğunu belirterek, “Bugün diplomasiye her zamankinden daha yakınız.” açıklamasında bulundu.
BM Güvenlik Kurulu’nda (BMGK), 2015’te imzalanan “Ortak Kapsamlı Aksiyon Planı (JCPOA)” isimli nükleer mutabakata ait gelişmeler ele alındı.
ABD’nin 2018’de JCPOA’dan tek taraflı olarak çekilmesi ve akabinde BMGK’nın 2231 sayılı kararını ihlal ederek yasa dışı ve hudut ötesi yaptırımlar uygulamasının İran’ı yükümlülüklerine uymamakla suçlama konusunda rastgele bir meşruiyetleri olmadığını ortaya koyduğunu söyleyen İravani, buna karşı İsrail’in tam ABD takviyesiyle İran’ın barışçıl nükleer tesislerini, sivilleri ve sivil altyapıyı amaç aldığını söz etti.
İravani, İsrail’in bu taarruzları, İran’ın barışçıl nükleer programının kelamda “yakın tehdit” oluşturduğu savıyla haklı göstermeye çalıştığını belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu tezlerin hiçbir yasal yahut gerçek temeli yoktur. Gerçekte, bölgede nükleer silaha sahip olduğunu ilan etmeyen tek aktör olan ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na (NPT) taraf olmayan İsrail, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) kontrollerinden kaçınmaktadır. Buna karşılık İran, NPT’ye taraf bir ülke olarak nükleer programını en sıkı UAEA kontrollerine tabi tutmaktadır.”
Avrupalı JCPOA iştirakçilerinin da kendi yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunan İravani, tıpkı vakitte kelam konusu ülkelerin İran’ın nükleer silah edinmeye yaklaştığına dair temelsiz tezlerde bulunduğunu lisana getirdi.
İravani, “Bu tezler, hiçbir emniyetli delille desteklenmemekte olup büsbütün temelsizdir. İran’ın barışçıl nükleer programı, sıkı UAEA doğrulama düzenekleri altındadır ve bu gerçek inkar edilemez.” dedi.
Tüm bu saldırganlığa ve Avrupa taraflarının yapan olmayan tavrına karşın İran’ın hala diplomasiye ve barışçıl tahlil yollarına bağlı kalmaya devam ettiğine işaret eden İravani, şöyle devam etti:
“İran, bu savaşı başlatmamıştır. Saldırganlar ataklarını durdurduğunda, İran da yasal askeri karşılıklarını sona erdirmiştir. Fakat İran, uydurma vaatleri ve ikili standartları görmezden gelmeyecektir. Silahlı kuvvetlerimiz her türlü yeni tehdit yahut ihlale cevap vermeye tam hazırlıklıdır. Bugün diplomasiye her zamankinden daha yakınız. “
İravani, İsrail ve ABD’nin İran’ı kelamda şartsız teslimiyete zorlayacağı ve nükleer programından büsbütün vazgeçireceği istikametindeki beklentilerinin başarısız olduğunu tabir etti.
“ABD, İran tehdidini görmezden gelmeyecek”
ABD’nin BM Daimi Temsilciliği Süreksiz Maslahatgüzarı Dorothy Shea, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) İdare Konseyi’nin 12 Haziran’da İran’ın mecburî nükleer güvenlik tedbirlerini yerine getirmemesi nedeniyle yükümlülüklerine uymadığına hükmettiğini kaydetti.
Diğer taraftan BMGK’nın kimi üyelerinin İran’ın yükümlülüklerini ihlal etmesini görmezden gelmeyi, “hatta teşvik etmeyi tercih ettiğini” savunan Shea, “ABD, İran’ın bu uyumsuzluğunu ve bölgesel istikrara yönelik süregelen tehdidini görmezden gelmeyecektir.” vurgusunu yaptı.
Shea, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’ın artık barışa yönelmesinin vaktinin geldiğini açık bir halde yinelediğini anımsatarak, “Bu kritik periyotta hepimiz, İran’a barış ve refah için önündeki bu fırsatı değerlendirmesi ve memleketler arası yükümlülüklerine uyması davetinde bulunmalıyız.” diye konuştu.
“UAEA, İran’ın nükleer silah geliştirdiğine dair işaret gözlemlemedi”
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Vassily Nebenzia ise UAEA kontrolüne tabi olan İran’ın barışçıl nükleer altyapısını da gaye alan atakları en güçlü formda kınadıklarını bildirdi.
ABD ve İsrail’in gerçekleştirdiği aksiyonların, BM Koşulu’nu ve Güvenlik Kurulu kararlarını açıkça ihlal ettiğini kaydeden Nebenzia, bunların birebir vakitte Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’nın (NPT) otoritesine direkt ve son derece tehlikeli bir meydan okuma olduğunu söyledi.
Nebenzia, İsrail’in nükleer silahların yayılmasının önlenmesi başlığı altındaki bu toplantıya katılma talebinin kendilerini biraz şaşırttığını belirterek, “Bunun, İsrail’in NPT’ye taraf olma ihtimaline dair bir işaret taşıdığına inanmak isteriz. Bu, tüm memleketler arası toplumun görmeyi arzuladığı bir adımdır.” diye konuştu.
İran’ın nükleer yakıt döngüsüyle ilgili tesislerini amaç alan atakların yalnızca İran halkı için değil, tüm Orta Doğu için radyolojik sonuçlara yol açabilecek gerçek bir tehdit oluşturduğuna dikkati çeken Nebenzia, tüm bu gelişmelerin sırf zımni bir kabulle değil, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın açık onayıyla gerçekleştiğini tabir etti.
Nebenzia, öbür taraftan kelam konusu ülkelerin hala Ortak Kapsamlı Aksiyon Planı’nın tarafları olduklarını argüman ettiklerini belirterek, bu ülkelerin gelinen noktada artık ciddiye alınmalarının imkansız hale geldiğini söyledi.
Rus büyükelçi Nebenzia, “UAEA bugüne kadar İran’ın nükleer silah geliştirdiğine dair rastgele bir işaret gözlemlememiştir. Hasebiyle Batılı meslektaşlarımızın bu hususta öne sürdükleri savlar, bu raporları okumamış ya da mevzuyu anlamamış bir kitleyi maksat alan yanlış beyanlardan ibarettir. 12 Haziran’da Batılı ülkelerin sergilediği ikiyüzlülük ve alaycılık tepeye ulaşmıştır.” vurgusunu yaptı.
Yazar Hakkında
