– NATO Genel Sekreteri Rutte: “Müttefikler, İran‘ın nükleer silah geliştirmemesi gerektiği konusunda hemfikir”
” İran, Rusya‘nın Ukrayna‘ya karşı yürüttüğü savaşta önemli bir halde rol alıyor”
LAHEY – NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, “Müttefikler, İran‘ın nükleer silah geliştirmemesi gerektiği konusunda hemfikir” dedi.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, 24-25 Haziran tarihlerinde Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenecek NATO Önderler Tepesi öncesinde basın toplantısı düzenledi. Dünyanın giderek daha tehlikeli bir hal aldığını tabir eden Rutte, NATO Tepesi’nde müttefik ülkelerin başkanlarının ortak savunmayı güçlendirmek ismine gözü pek kararlar almaya ve NATO’yu daha güçlü, daha adil ve daha tesirli bir ittifak haline getirmeye hazırlandıklarını söyledi. Rutte, “Bu çerçevede savunma harcamalarının gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 5’ine çıkarılmasını hedefleyen büyük bir yeni savunma yatırım planı hayata geçirilecek. İttifak genelinde savunma endüstrisinin güçlendirilmesi için ortak bir efor yürütülecek. Bu da sırf daha fazla güvenlik değil, tıpkı vakitte daha fazla istihdam manasına gelecek. Ayrıyeten, Rusya‘nın saldırgan savaşına karşı adil ve kalıcı bir tahlil maksadı doğrultusunda Ukrayna‘ya dayanağa odaklanılmaya devam edilecek” dedi.
“Müttefikler, İran‘ın nükleer silah geliştirmemesi gerektiği konusunda hemfikir”
İran‘a ait gelişmelere de değinen Rutte, ” İran‘ın nükleer programına ait olarak NATO’nun tavrına gelince; müttefikler uzun vakittir İran‘ın nükleer silah geliştirmemesi gerektiği konusunda hemfikir. Müttefikler, İran‘a Nükleer Silahların Yayılmasını Tedbire Muahedesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi davetini tekraren tekrarlamıştır” dedi.
“Hava savunma kapasitesi 5 kat güçlendirilecek”
NATO’nun ayrıntılı savunma planlarına sahip olduğunu ve önüne çıkan tehlikelerle nasıl baş edeceğini bildiğini söz eden Rutte, yeni savunma harcaması amaçlarının bu planlar çerçevesinde hayata geçirildiğini söyledi.
Müttefiklerin Lahey’deki üzerinde muahedeleri beklenen yeni savunma yatırım planının GSYİH’nin yüzde 5’lik kısmının savunmaya ayrılmasını öngördüğünü ve bunun tezli bir sıçrama teşkil ettiğini vurgulayan Rutte, yeni planın hava savunma kapasitesinde beş katlık artış, binlerce ek tank ve zırhlı araç ve milyonlarca adet topçu mühimmatı öngördüğünden bahsetti. Rutte, “Daha fazla yatırım yaparak ve daha fazla üreterek, daha güçlü bir NATO inşa ediyoruz. Bunun sonucu birebir vakitte daha adil bir NATO olacak. Zira müttefikler, ortak güvenliğimizin sorumluluğunu daha eşit bir halde paylaşmak için daha fazla sorumluluk üstleniyor olacak” dedi.
“NATO’nun Ukrayna‘ya takviyesi sürecek”
Ukrayna‘daki savaşa da değinen Rutte, “Hepimiz Ukrayna için barış ve bu fecî savaşın sona ermesini istiyoruz. Lakin adil ve kalıcı bir barış için arayış devam ederken, Ukrayna’nın bugün kendisini savunabilmesi ve ileride de caydırıcılık sahibi olabilmesi için muhtaçlık duyduğu her şeye sahip olmasını sağlamaya devam etmeliyiz” dedi.
NATO’nun Ukrayna’ya takviyesinin süreceğini söz eden Rutte, NATO müttefiklerinin yıl boyunca Ukrayna’ya 35 milyar eurodan fazla ek güvenlik yardımı taahhüt ettiklerini kaydetti. Rutte, NATO Tepesi çerçevesindeki birtakım toplantılara Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin de katılacağını duyurdu.
” İran, Rusya‘nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşta önemli bir biçimde rol alıyor”
Basın toplantısının soru yanıt kısmında ABD’nin İran ile İsrail ortasındaki çatışmaya dahil olduğu ve bu durumun NATO’nun önceliklerini etkileyip etkilemeyeceği tarafında bir soru alan Rutte, “İran ile ilgili haberler şu anda tüm manşetleri kaplıyor ve elbette bu değerli bir gelişme. Lakin bu tepenin temel maksadı, NATO şemsiyesi altındaki bir milyar insanın sırf bugün değil, bundan 3, 5 ve hatta 7 yıl sonra da inançta olmalarını sağlamaktır” dedi.
Rutte, “Ayrıca unutulmaması gereken şey, İran’ın Rusya‘nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşta önemli bir formda rol alıyor oluşudur. Örneğin, her gün kentlerde ve yerleşim yerlerinde insan hayatına hiçbir halde hürmet göstermeden temiz Ukraynalıların vefatlarına yol açan insansız hava araçları İran gönderiyor. İran ile Rusya ortasında açık bir irtibat var. Natürel buna Kuzey Kore, Çin ve Belarus üzere ülkeler de dahil. Bu münasebetler, direkt Ukrayna’daki svaş bağlamında gündeme gelecektir ve bu bahsin tartışmaların odağında yer alacağı kesindir” dedi.
“Rusya, reaksiyonumuzun yıkıcı olacağını biliyor”
Belarus üzerinden gelebilecek bir hücum ihtimaline ait bir soru alan Rutte, “Eğer Rusya bir atılımda bulunmaya kalkarsa, reaksiyonumuzun yıkıcı olacağını biliyor. Bu yüzden Vladimir Putin yahut Belarus’un başşehri Minsk’teki yandaşının bu türlü bir teşebbüste bulunması son derece akılsızca olur. Fakat elbette, bizim de bundan 3, 5 ya da 7 yıl sonra bugün olduğumuz kadar güçlü kalacağımızdan emin olmamız gerekiyor” dedi.
İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatmaya kalkması halinde NATO müdahalesi ihtimali
NATO’nun İran’da yaşananlar konusunda ne üzere güvenlik tedbirleri aldığı istikametindeki bir soruya yanıtında Rutte, “Bu soruya direkt karşılık veremem zira bu çeşit tedbirler, kamuoyu önünde konuşulamayacak kadar hassas. Ancak şundan emin olabilirsiniz ki müttefikler, Orta Doğu’daki durumun ve bunun ortak menfaatlerimiz üzerindeki tesirlerinin farkında olarak, NATO ittifakı dahilinde daima bir temas halinde” dedi.
İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatmaya kalkması halinde NATO’nun müdahale edip etmeyeceği istikametinde bir soru alan Rutte, “Bu mevzuda yorum yapmak istesem de kendimi tutmam gerekiyor” dedi.
Rutte, “İran konusunda açıklamalarımın ötesinde bir yorumda bulunamam. Bu, tepenin temel problemlerinden uzaklaşmak manasına gelir ve bir yararı olmaz. Bu, İran sıkıntısının hiç konuşulmayacağı manasına gelmiyor. Müttefikler, çarşamba günü bunu masaya getirebilirler” diye konuştu.
ABD’nin memleketler arası hukuku ihlal etmediğini savundu
ABD’nin İran’a saldırısının memleketler arası hukukun ihlali olup olmadığı ve Orta Doğu’da kendisini en çok korkutan şeyin ne olduğu istikametinde bir soru alan Rutte, “En büyük endişem, İran’ın nükleer silaha sahip olması olurdu” dedi.
İran’ın nükleer silah sahibi olmasının İsrail, tüm bölge ve dünyanın başka bölgelerinde büyük baskı oluşturmasına neden olacağını söyleyen Rutte, “İşte bu yüzden NATO, İran’ın nükleer silaha sahip olmaması gerektiğini söylüyor ve bu hususta dengeli bir duruma sahip” dedi.
Rutte, ABD’nin İran’a saldırısının milletlerarası hukukun ihlalini teşkil ettiği yorumlarına da katılmadığını söyledi.