KDK, KTÜ’ye Cinsiyet Ayrımcılığı Yapmaması İçin İptal Tavsiyesinde Bulundu
admin Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), bir bayanın müracaatında, ofis çalışanı alımı için “erkek olma” koşulu arayan Karadeniz Teknik Üniversitesine (KTÜ), ilanı iptal etmesi tavsiyesinde bulundu.
KTÜ Rektörlüğü, çeşitli takımlara işçi alımı için 30 Aralık 2024’te Resmi Gazete’de ilana çıktı.
Büro işçisi takımına alınacak 1 kişinin “erkek olması” kuralı, bir bayan tarafından KDK’ye taşındı. Öteki takımlarda ayrım yapılmazken, bunda cinsiyet kaidesi getirilmesinin bayan adayların başvurusunu engellediğini belirten kişi, ilanın iptal edilerek ilgili takımın cinsiyet ayrımı olmadan yine açılmasını talep etti.
Başvuruyla ilgili rektörlükten istenen yazılı görüşte, işe kabul edilecek ofis işçisinin mal ve materyal alımında piyasa tespit araştırması, satın alma ve sonrası kabul süreçleri yürüteceği aktarıldı.
Bu vazife için işe alınan bayan çalışanın bir süre sonra “argo söylemler” ve “hoş olmayan davranışlarla” karşı karşıya kaldıklarını ilettiği ve öbür bir vazife verilmesini talep ettiği söz edilen görüşte, şikayetlerin vazifenin uygulamadaki sertliğini lakin bir erkeğin kaldırabileceği değerlendirmesine sebebiyet verdiği kaydedildi.
Başvuruda, “kanun önünde eşitlik ilkesi” ile “kamu hizmetine girme hakkının” ihlal edildiği sonucuna varan KDK, kelam konusu ilanın iptal edilmesi ve bundan sonra yapılacak alımlarda vazifenin gerektirdiği niteliklere uygun objektif ve genel şartların belirlenerek ilan edilmesi tarafında tavsiye kararı verdi.
“Cinsiyet kuralı istisnai alanlarda uygulanabilir”
Kararda, kamu misyonuna alınacak bireylerde misyonun gerekleriyle temaslı kuralların belirlenmesinin mümkün olmakla birlikte, eşitliğe karşıt hareket ve süreç yapılmasına neden olacak uygulama ve kararlardan kaçınılmasının zorunlu olduğu belirtildi.
Kamu hizmetine girişte belirlenen şartların fakat vazifenin gerektirdiği niteliklerle uyumlu olması halinde kabul edilebileceği, aksi halde bunun Anayasa’ya muhalif olacağı vurgulanan kararda, şu sözler yer aldı:
“İlgili misyonun yapılmasında cinsiyetin rastgele bir ehemmiyetinin olmaması, öteki bir tabirle misyonla cinsiyet ortasında geçerli bir ilişki olmaması halinde işe alımda belirtilen cinsiyet kuralı eşitlik prensibine terslik oluşturacaktır. Bu nedenle de işe alımda belirtilen cinsiyet kaidesi yalnızca istisnai alanlarda uygulama alanı bulmaktadır. Örneğin hapishanelerde ‘kadın gardiyan-erkek gardiyan’ ayrımı üzere birtakım misyonları biyolojik yapıları gereği yalnızca erkekler yahut yalnızca bayanlar yapabildiği için unsurun içeriğinin somut olarak belirlenmesi gerekmektedir.”
Kararda, “Kamu hizmetlerine girişte temel alınacak vazifenin gerektirdiği niteliklerin subjektif değerlendirmelerle değil, objektif, genel ve gayri şahsi nitelikteki kurallarla belirlenmesi gerekmektedir. İşe alınmada vazifenin gerektirdiği nitelikler dışında, vatandaşlar ortasında cinsiyet ve gibisi sebeplerle ayrım yapılmasına yönelik süreç ve uygulamalar, Anayasa’da söz edilen kanun önünde eşitlik unsurunun ve kamu hizmetine girme hakkının ihlaline neden olacaktır.” değerlendirmelerine yer verildi.
Yazar Hakkında
