EDİRNE’nin Uzunköprü ilçesine bağlı Çöpköy Mahallesi, Osmanlı padişahı 2’nci Murat devrine dayanan, rivayetlere de husus olan farklı ismiyle dikkat çekiyor. İsmi çöplüğü anımsatması nedeniyle geçmişte değiştirilmesi için teşebbüslerde bulunulduğunu söyleyen mahalle muhtarı Metin Aral, “Çöpköylüler olarak, bunları bildiğimiz için isminden mutluyuz. Ancak dışarıdan baktığımız vakit Çöpköy’ün ismi değişmesi için bir efor gösterildi. Çöplük manasını taşıdığından ötürü kurtulmak için Ankara’ya müracaat edildi. Şu an için aslında değişmesini de istemiyoruz” dedi.
Uzunköprü’de 2009 yılına kadar belde statüsünde olan lakin nüfusun 2 bin kişinin altına düşmesi sonucu ilçeye ‘mahalle’ olarak bağlanan Çöpköy, ismiyle ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Mahallenin ismi mahallî halk tarafından iki farklı rivayete dayandırılıyor. Rivayetlerden birisi Osmanlı padişahı 2’nci Murat periyoduna, başkasıysa Balkan Savaşları’nın akabinde gelen mübadele periyoduna dayanıyor. Çöpköy Muhtarı Metin Aral, toplamda 969 kişinin yaşadığı mahallede, geride kalan süreçte ismin değişmesi için Ankara’ya müracaatlar da yapıldığın söyledi.
‘PADİŞAHIN AYRANINA SAMAN ÇÖPÜ ATIYORLAR’
Aral, Çöpköy ismine bahis olan öykülerden birisinin Sultan 2’nci Murat periyoduna dayandığını belirtti. Aral, “Uzunköprü, Osmanlı’nın Rumeli’ye kurduğu birinci kentlerden. Bu kent kurulduğunda 2’nci Murat’ın ve beyefendilerin buraları av alanı olarak kullandığı bir alan. Bir gün av dönüşü susamışlar. Çöpköy’den geçerken bir tane kapı çalıyorlar; genç bir kızımız çıkıyor, ondan su istiyorlar. Genç kızımız da o vakit toprağa gömülü bakır testiden ayran ikram ediyor. Lakin ayranın içerisine bilerek bir tane saman çöpü atıyor. Doğal bozuluyorlar; ‘Nasıl bir padişahın, 2’nci Murat’ın içeceğinden nasıl çöp çıkar?’ diyorlar. Kız da; ‘Avdan geldiğiniz için yorgun olacağınızı düşündüm. Ayran soğuk olduğundan ötürü birden içerseniz hasta olacağınız için bilerek attım. Çöp ağzınıza geldikçe dinlenmek zorunda kalacaksınız, dinlendiğiniz sürece sıhhatiniz bozulmayacak’ diyor. Padişah da ‘O vakit burasının ismi Çöpköy olarak tescillensin’ diyor” dedi.
‘ÇÖPKÖY; ÇÖP ÇEKMEK, KURA ÇEKMEK MANASINI TAŞIYOR’
Bir başka rivayetin de mübadele devrine dayandığını söyleyen Aral, “Mübadele yıllarında Balkanlar’dan gelen Türkler, birinci olarak buralara toplanmışlar, burası bir toplanma bölgesi. Çöp, kura çekme manasını taşıyor. Kura çekerek dağıtımları yapılmış, kimisi Lüleburgaz’a taşınmış, kimisi İzmir’e taşınmış. Temelinde Çöpköy; çöp çekmek, kura çekmek manasını taşıyor. Çöpköy, çöplük değil, çöp çekilerek dağıtım yapılan yer manasını ibare ediyor. Türkler, mübadele ile Balkanlar’dan birinci geldikleri vakit uygun olan yerlere gönderilmiş; Trakya’ya, Çanakkale’ye, her yere gönderilmiş” diye konuştu.
‘İSMİ DEĞİŞMESİ İÇİN GAYRET GÖSTERİLDİ’
Çöpköy’ün isminin değişmesi için başşehir Ankara’ya başvurulduğunu da anlatan Aral, “Çöpköylüler olarak, bunları bildiğimiz için isminden mutluyuz. Lakin dışarıdan baktığımız vakit Çöpköy’ün ismi değişmesi için bir efor gösterildi. Çöplük manasını taşıdığından ötürü kurtulmak için Ankara’ya müracaat edildi. Bu köyün ismi, tüm haritalarda işaretli olduğundan ötürü değiştirilmesinin pek mümkün olmadığı görüldü. Şu an için aslında değişmesini de istemiyoruz. Biz Çöpköylüler olarak mutluyuz. Çöpköy, tarımla uğraşan bir yer olduğu için, tarlalarımız artık insanlarımıza bakmaz duruma geldiği için, çok büyük göçler verdik. Nüfusumuz 2 bin 500’lerde olduğu vakit beldeydik. Belediye başkanlığımız vardı, kendi kendimizi yönetiyorduk. O göçlerden sonra nüfusun düşmesiyle birinci etaplarda nüfus 1900’lere düştü. Bu nüfus, belediyeyi kaybetmemize neden oldu. O vakitten bu yana peyderpey, nüfus şu anda 969 civarında” diye konuştu.
‘İSMİN, MÜBADELE PERİYODUNDAN GELDİĞİNİ BELEDİYE KAYITLARINA GEÇİRDİK’
Çöpköy belde statüsünde olduğu sıralarda, 2004-2009 yılları ortasında son belediye başkanlığı misyonunu yürüten İzzet Topçu (60) da başkanlığı devrinde ismin mübadele periyodundan geldiğini kabul ederek, kayıtlara geçirdiklerini kaydetti. Topçu, “Balkan Savaşları’nda, Balkanlar’dan gelen Türk asıllı göçmenlerimizin, Trakya bölgesinin dağıtımının yapıldığı yer aslında. Türkçesi ‘çöp çekilen yer’ olduğu için ismini buradan olmuş. Öbür bir rivayet daha var; Osmanlı padişahlarından 2’nci Murat periyoduna dayanan. Bu bir rivayet lakin biz belediye başkanlığımız periyodunda bu mevzuyu enine uzunluğuna düşündüğümüz vakit, en mantıklı olanın çöp çekilen yer olduğu için ismini oradan aldığını benimsemiştik. Biz bunları belediye kayıtlarına da geçirmiştik” dedi.
‘İSMİNİ DEĞİŞTİRMEYİ DÜŞÜNDÜK’
Topçu, Türkiye’de Çöpköy isminin eşine pek rastlanılmadığını lisana getirip, “Çöpköy, telaffuz olarak elbette insanlara farklı çağrışım yapıyor. İsmini değiştirmeyi düşündük lakin genellemede bakıldığı vakit tarihî ismi olduğu için, Türkiye’de bu isimde bir yer olmadığı, tek olduğu için değerlendirmesini yaptık ve vazgeçtik. İsim olarak Çöpköy tek, bir de tarihî manası var. Baştan bunu düşünememiştik. Kalıcı olmasının daha düzgün olduğuna inandık” dedi.
‘KÖYÜN ADINDAN MEMNUNUM, KÖYÜ SEVİYORUM’
Çöpköy sakini Nazmiye Aral (96), geçmişte köyün kalabalık olduğunu belirterek, “Köyün isminden mutluyum. Köy benim vaktimde kalabalıktı fakat kimisi işe girdi, kimisi öldü, beşerler azaldı. Evvelden gündöndü ekerlerdi, pancar ekerlerdi, çiftçilik yaparlardı. Köyü seviyorum tabii” diye konuştu.
‘ÇÖPKÖY’LE GURUR DUYUYORUM’
Uzun yıllar İstanbul’da yaşadıktan sonra Çöpköy’e dönen Zübeyde Uzun (60), “Çöpköy geliniyim. Burası çöplü bir yermiş herhalde. Köyümüz çok hoş. Çöpköy isminden çok mutluyum. 50 yıldır İstanbul’dayım, ancak Çöpköy’le gurur duyduğum için geldim, emekli olup yerleştim. Bağ bahçe ekiyorum, komşulardan, muhtarımdan mutluyum. Dışarıdan gelenler, doğayı görünce çok hoş reaksiyon veriyorlar. Görmeden evvel çöplük sanıyorlar, lakin hiç o denli değil” dedi.
Haber – Kamera: Umut IŞIK – Batuhan SEVER / EDİRNE,