– Rutte: ” Ukrayna‘yı Lahey‘deki NATO doruğuna davet ettim”
BRÜKSEL – NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ay sonu Hollanda’nın Lahey kentinde gerçekleştirilecek NATO doruğuna Ukrayna‘nın davet edildiğini açıkladı. Rutte, ” Ukrayna‘yı ben davet ettim ve programı vaktinde açıklayacağız. Neler olacağını göreceksiniz” dedi.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, yarın Belçika’nın başşehri Brüksel’de gerçekleştirilecek NATO Savunma Bakanları Toplantısı öncesinde gazetecilerle bir ortaya geldi. Genel Sekreter Rutte, yarınki toplantıda bu ayın sonunda Hollanda’nın Lahey kentinde gerçekleştirilecek NATO doruğuna hazırlık ve Ukrayna‘ya dayanak bahislerine odaklanacağını söz etti.
“Yarınki toplantıda büyük bir adım atılacak”
Dünyanın giderek daha tehlikeli bir yer haline geldiğini vurgulayan Rutte, “Rusya’nın Ukrayna‘ya karşı yürüttüğü yırtıcı savaş, terör tehdidi ve ağır bir global rekabet kelam konusu. Halklarımızı ve ömür şeklimizi müdafaaya devam edeceğiz. Bu nedenle NATO’yu daha güçlü, daha adil ve daha tesirli bir ittifak haline getirmeliyiz” dedi. NATO üyesi ülkelerin savunma bakanlarının yarınki toplantıda büyük bir adım atarak NATO’nun caydırıcılığı ve savunmasının güçlendirilmesi için tezli gayeler üzerinde muahede sağlayacaklarını tabir eden Rutte, “Hava ve füze savunması, uzun menzilli silahlar, lojistik ve büyük kara hareket birlikleri, en öncelikli bahisler ortasında yer alıyor. Her türlü tehditle yüzleşmeye hazır olabilmek ve ortak savunma planlarımızı tam manasıyla hayata geçirebilmek için daha fazla kaynağa, kuvvete ve kabiliyete gereksinim duyuyoruz” diye konuştu. Yeni amaçlara ulaşılması için savunma harcamalarının kıymetli ölçüde artırılması gerektiğini söyleyen Rutte, kelam konusu acil gereksinimin tartışılacağını söz etti. Toplantıda NATO’nun Ukrayna‘ya takviyesini ve savaşın sona erdirilmesinin gerekliliğinin de konuşulacağını kaydeden Rutte, “Ayrıca bugün ilerleyen saatlerde NATO müttefikleri, ortaklarımız ve Ukrayna, Almanya ile İngiltere başkanlığında Ukrayna Savunma Temas Kümesi toplantısına katılacak. Bu toplantı, Ukrayna’nın Rus saldırganlığına karşı gayretine verilen takviyenin sürdürülmesine odaklanacak” dedi. Müttefik ülkelerin yarın NATO Ukrayna Kurulu’nda Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov ve Avrupa Birliği Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile bir ortaya geleceklerini de kaydeden Rutte, Umerov’un savaş alanındaki son durumu aktaracağını ve barış arayışına ait değerlendirmelerini sunacağını söyledi.
“Putin, bir daha asla bu türlü bir şeye kalkışmamalı”
Rutte, konuşmasının akabinde gazetecilerin sorularını cevapladı. Rusya-Ukrayna ortasında İstanbul’da gerçekleştirilen barış görüşmelerinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile müzakerelerin mümkün olup olmadığı tarafında bir soru alan Rutte, “Burada takdir edilmesi gereken şey, ABD Başkanı Donald Trump’ın buradaki tıkanıklığı çözmüş olmasıdır. Zira bu yılın Ocak ayına kadar Ukrayna ve Rusya ortasında direkt görüşme gerçekleşmiyordu ve bence Trump’ın bunu yapmış olması değerli. Elbette bu kolay değil ve Ukrayna’da kalıcı ve sürdürülebilir bir barışın tesis edildiğinden emin olmamız gerekiyor. ABD’nin, müttefiklerin ve Ukrayna’nın istediği şey de bu. Putin, bir daha asla bu türlü bir şeye kalkışmamalı. Bu da onu denememiz gerektiği, onunla ya da en azından takımıyla oturup konuşmamız ve tartışmamız gerektiği manasına geliyor. Bu mevzuda öncülüğü ABD’nin üstlenmiş olmasından memnuniyet duyuyorum” dedi.
“Ukrayna’ya asla bir barış yahut ateşkes antlaşması çerçevesinde NATO’ya üye olma kelamı verilmiş değil”
Ukrayna’ya verilen takviye taahhütleri ve Ukrayna’nın NATO üyeliğine ait bir soruyu cevaplayan Rutte, “Washington’da alınan karar, Ukrayna’ya NATO’ya üyelik konusunda geriye dönüşü olmayan bir süreç sunulmasıdır ve bu hala geçerli. Bu hususta bir değişiklik yok. Öbür yandan Ukrayna’ya asla bir barış yahut ateşkes antlaşması çerçevesinde NATO’ya üye olma kelamı verilmiş değil. Fakat uzun vadeli taahhüt ve geri dönüşü olmayan üyelik yolu hala geçerli ve biz bu köprüyü Wiesbaden’deki komuta merkezi aracılığıyla kuruyoruz” sözlerini kullandı.
“Ukrayna konusunda tavır değişikliği kelam konusu değil”
Müttefiklerin Ukrayna’ya yalnızca bu yılın birinci üç ayında 20 milyar euro dayanak taahhüdünde bulunduğunu belirten ve bu fiyatın geçtiğimiz yılın tamamında 50 milyar euro düzeyinde olduğunu hatırlatan Rutte, “Bugün Ukrayna Savunma Temas Kümesi toplantısı var ve bugün yeni taahhütler geleceğine de inanıyorum. Yani bu devam ediyor. Bir değişiklik kelam konusu değil. ABD, Kanada ve Avrupa’daki tüm müttefikler dahil olmak üzere Ukrayna’nın savaşmaya devam edebilmesini ve bu vahim çatışmanın kalıcı ve sürdürülebilir bir biçimde sona erdirilebilmesi için hepimiz birlik içerisindeyiz” şeklinde konuştu.
ABD Savunma Bakanı Hegseth bugünkü toplantıya katılmıyor
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth’in Ukrayna Temas Kümesi Toplantısına katılmamasının ABD’nin Ukrayna’ya olan takviyesiyle çelişip çelişmediği istikametindeki soruyu cevaplayan Rutte, Hegseth’in yarınki toplantıya katılacağını belirtti. ABD’nin toplantıda temsil edileceğini de vurgulayan Rutte, “Ukrayna ve Ukrayna’ya ait ortak gayretlerimiz konusunda ABD, NATO’ya tam bir bağlılık içerisindedir. Bu mevzuda kuşkuya yer yoktur” dedi. Rutte, toplantının Avrupa’da yapıldığını ve ABD’li yetkililerin her toplantıda yer almalarının mümkün olmadığını söz etti.
“Ukrayna’yı NATO doruğuna davet ettim”
Ukrayna’nın Lahey’de düzenlenecek NATO tepesindeki pozisyonu ve bu doruğa davet edilmesine ait bir soru alan Rutte, ” Ukrayna’yı tepeye davet ettik, ben davet ettim, mümkün olan en kısa müddette daha fazla detay içeren programı yayınlayacağız. Bugün Savunma Bakanlarıyla birlikte Ukrayna Savunma Temas Kümesi toplantısını yapacağız, yarın da NATO-Ukrayna Kurulu toplanacak. Bu tıp toplantıları sürdürmeye ve uyumu en üst seviyede tutmaya devam edeceğiz. Tepe de bu çerçevede muhakkak rol oynayacak. Tekrar söylüyorum, Ukrayna’yı ben davet ettim ve programı vaktinde açıklayacağız. Neler olacağını göreceksiniz” dedi.
Örümcek Ağı operasyonunun Ukrayna’nın kendi sıkıntısı olduğunu söyledi
Ukrayna’nın “Örümcek Ağı” operasyonu ile Rusya’nın stratejik hava gücünü maksat alması ve Kırım Köprüsü’ne saldırmasına ait NATO’nun değerlendirmesinin ne olduğu tarafında soru alan Rutte, “Pazar günü yaşanan olaylar, elbette Ukrayna’nın kendi problemidir. Unutulmaması gereken şey, Ukrayna’nın gaye aldığı sistemlerin Rusların Ukrayna’daki kentler ve yerleşim yerlerinde yaşayan saf insanlara saldırmak için kullandığı sistemlerdi. Bu durum kesinlikle not edilmeli” halinde konuştu.
“ABD’nin asker çekme tarafında bir planı yok”
Rutte, ABD’nin Avrupa’dan birliklerini çekme planlarına ait bir soruya ise, “Şu an için ABD’nin asker çekme tarafında rastgele bir planı yok. Bildiğimiz tek şey, ABD’nin NATO’ya büsbütün bağlı olduğu. Öteki yandan Avrupa’daki müttefikler ve Kanada’nın çok daha fazla savunma harcaması yapmasını bekliyorlar. Zira neden ABD savunmaya muhakkak bir oran ayırırken ittifakın geri kalanı daha düşük oranlar ayırsın?” biçiminde yanıt verdi. ABD için Avrupa ve NATO’nun son derece değerli olduğunu vurgulayan Rutte, “Çünkü ABD’nin kendi topraklarında güvenliğinin sağlanabilmesi için inançlı bir Atlantik, inançlı bir Arktik bölgesi ve inançlı bir Avrupa elzemdir. Bu üç öge, ABD için hayati önemde” tabirlerini kullandı.
“Cevabımız yıkıcı olur”
NATO’nun Baltık bölgesinde potansiyel bir Rus saldırısına hazır olup olmadığı tarafında soru alan Rutte, “Her türlü ihtimale karşı her vakit hazırlıklıyız ve Vladimir Putin’in bu türlü bir şeye kalkışması halinde yanıtımızın yıkıcı olacağını bilmesi gerekir ve bunu biliyor. Bizim sağlamamız gereken şey, bu yanıtın sadece bugün değil, 3, 5 hatta 7 yıl sonra da yıkıcı ve son derece tesirli olarak kalmasıdır. İşte bu yüzden daha fazla harcama yapmamız gerekiyor” dedi. Rutte, “NATO topraklarının her bir karışını savunacağız. Beşinci Husus, yani bir müttefike yapılan akının hepsine yapılmış sayılması, sarsılmaz bir prensiptir. İster Putin, ister öteki biri olsun, bu unsurun geçerli olmadığını düşünürse yanıldığını görecek ve bunun sonuçlarıyla yüzleşecektir” diye konuştu.
Rutte, Lahey’deki tepeye Ukrayna adına Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin mi davet edildiği, Zelenskiy’in doruğun tamamında yer alıp yer almayacağı tarafındaki bir soruyu ise yanıtsız bıraktı. Rutte, tepe programın yakında paylaşılacağını söyledi.