İSTANBUL BARIŞ MÜZAKERELERİ – Ukrayna heyeti, Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı’nın akabinde basın toplantısı düzenledi: (3)
admin Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü George Tykhyi, “Heyetler, herkese karşı herkes üzerinde anlaştılar, muhakkak kategorideki savaş esirleri. Bunlar çok ağır yaralı ve ağır hasta olan savaş esirleri. Tıpkı vakitte 18-25 yaş kümesi genç askerler, bu bireylerin konutlarında olması gerekiyor, esaret altında değil. Yeniden ölen askerlerin iade edilmesi, ki sevdikleri onları alabilsinler. Bunlar bizim için son derece kıymetli.” dedi.
Ukrayna’yı temsil eden heyet üyeleri, Türkiye’nin konut sahipliğinde İstanbul’da düzenlenen Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı’nın akabinde basın toplantısında konuştu.
Sözcü Tykhyi, bir sonraki toplantının ne vakit olacağına ait soruya, Rusya tarafının memorandumu toplantı esnasında sunduğunu ve şimdi inceleme fırsatı bulamadıklarını belirterek, “Bundan sonra yapılacak toplantıların şayet önderler toplantısına hazırlık mahiyetinde olursa manalı olduğunu düşünüyoruz. Zira Rusya’da karar veren (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin ve hasebiyle kendisinin ateşkes ya da öteki temel noktalarla ilgili kesinlikle burada bulunması ve kararlara katılması gerekiyor.” dedi.
Ülkesinin 11 Mart’tan itibaren kapsamlı bir ateşkes için hazır olduğunu söyleyen Tykhyi, “Gerçekten diplomasi oluşturmak istiyorsanız, varış süreci istiyorsanız bir ateşkes ilan etmeniz lazım. Zira inanç artırıcı tedbirler olması gerekiyor. Bir taraftan silahlar konuşurken öteki taraftan konuşamazsınız. Maalesef Rusya şartsız ateşkesi reddetmeye devam ediyor ve daima talepler iletiyor.” diye konuştu.
“Ukrayna burada kendini savunuyor. Saldıran taraf ise Rusya”
Tykhyi, Rusya ve Ukrayna’nın kategorik olarak eşit şartlarda değerlendirilmesinin yanlış olduğunu düşündüğünü belirterek, şunları söyledi:
“Ukrayna burada kendini savunuyor. Saldıran taraf ise Rusya. Ukrayna yalnızca yasal askeri amaçları gaye gösteriyor ve amaç alıyor. Memleketler arası hukukun bütün normları Ukrayna’nın bunu yapmasına müsaade veriyor. Rusya, Ukrayna’nın yaşama alanlarını vurduğunda, çocukları öldürdüğünde bunun karşılaştırılabilir bir şey olduğunu düşünmüyoruz.”
Tykhyi, basında yer alan memorandumlara işaret ederek, şöyle devam etti:
“Net bir biçimde şunu görebilirsiniz, bu sızan evraklara baktığınızda bizim evrakımız çok rasyonel, çok mantıklı, yapılamayacak hiçbir talep yok yahut olağan bir barış sürecinde ihtiyacın dışında bir şey yok. Bizim evrakımız bu türlü bir evrak. Lakin Rusya’nın sunmuş olduğu dokümanla ilgili olarak ona bakmamız lazım, kıymetlendirmemiz lazım ve emin olun ki bu bahisteki değerlendirmemizi paylaşacağız.”
Sözcü Tykhyi, toplantının atmosferine ait sorulan soruya şöyle cevap verdi:
“Ukrayna heyeti olarak salona geldiğimizde, Rusya heyetiyle birlikte, her vakit her tıp beyanata hazırlıklı bir biçimde geliyoruz. Emin olun ki hazırlıklıyız. Yıllardır Ruslarla bu bahiste müzakereler sürdürüyoruz. Ne üzere beyanat yapabileceklerini de iddia edebiliyoruz. Fakat şunu söyleyebilirim, Ukrayna heyeti öncelikli olan bahisleri daima tartışmaya geri getirdi. Ateşkes, insani inanç artırıcı tedbirler, Ukraynalı çocukların geri iadesi ve önderler toplantısı. Zira gerçek noktalar bunlar.”
“Rusya üzerindeki baskının sürdürülmesi gerektiğini düşünüyoruz”
Gelecek toplantıların tekrar Türkiye’de mi yoksa öteki bir Avrupa ülkesinde mi yapılacağı sorusuna cevap veren Tykhyi, “Biz hiçbir vakit hiçbir platformla sorunu olan bir taraf olmadık. Ukrayna tarafı her vakit Türkiye’de, İsviçre’de öteki nerede olursa olsun toplanabileceğimizden bahsetti. Platformla ilgili hiçbir vakit problemimiz olmadı.” dedi.
Tykhyi, Ukrayna’nın “Avrupa’da birlik ve güç beklediğine” işaret ederek, “Rusya üzerindeki baskının sürdürülmesi gerektiğini düşünüyoruz. Diplomatik süreç devam etse bile biz bunun birbiriyle çeliştiğini düşünmüyoruz. Baskının yardımcı olacağına inanıyoruz. Ekonomik baskıyla birlikte Ukrayna’ya askeri yardımında devam etmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Ukrayna ordusunun Rusya’ya yönelik büyük çaplı insansız hava araçları (İHA) operasyonunun görüşmelere tesirini pahalandıran Tykhyi, “Bu bahisle ilgili olarak bu gündeme geldi mi gelmedi mi ben duymadım. Fakat bağlamla ilgili olarak savaş devam ediyor ve doğal ki yalnızca şunun altında çizebilirim, Ukrayna’nın gayeleri legal askeri amaçlar.” tabirlerini kullandı.
Belli kategorideki savaş esirleri takas edilecek
Tykhyi, bugünkü görüşmenin kıymetine ait, elde edilen en büyük sonucun insani hususlarla ilgili olduğu tabirlerini kullanarak, “Heyetler, herkese karşı herkes üzerinde anlaştılar, muhakkak kategorideki savaş esirleri. Bunlar çok ağır yaralı ve ağır hasta olan savaş esirleri. Tıpkı vakitte 18-25 yaş kümesi genç askerler, bu şahısların meskenlerinde olması gerekiyor, esaret altında değil. Yeniden ölen askerlerin iade edilmesi, ki sevdikleri onları alabilsinler. Bunlar bizim için son derece değerli. Ukrayna için insan hayatından daha kıymetli bir şey yok. Şayet bir toplantı bizim rastgele bir sayıda insanımızı geri kazanmamızı sağlıyorsa bu zati bedel, başarılı bir sonuçtur.” diye konuştu.
Tykhyi, iki ülkenin başkan seviyesinde görüşme ihtimaline ve Rusya’nın bu husustaki yaklaşımına dair soruya karşılık vererek, “Devlet Başkanımız (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy), Putin yarın toplanalım dese, hazır. Hiçbir meselemiz yok bu mevzuyla ilgili olarak. Maalesef sorun o tarafta ve mahzurun ne olduğunu onlara sormanız lazım.” sözlerini kullandı.
Rusya’ya eleştiri
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Danışmanı Oleksandr Bevz de İstanbul’daki her iki toplantının da “Rusya’nın şartları değiştirmesine ve evrakları önden teslim etmemesine rağmen” gerçekleştiğini lisana getirerek, bir evvelki toplantının önderler düzeyinde yapılacağını ancak Rusya’nın farklı seviyede heyet gönderdiğini ve buna karşın yapıldığını söyledi.
Ukrayna’nın yapan olmaya devam ettiğini belirten Bevz, ellerine Rusya tarafından doküman gelmemesine rağmen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin kendilerini İstanbul’a gönderdiğini paylaştı.
Bevz, ateşkesin gelecekte içeriğe yönelik yapılacak müzakerelerin bir temeli olduğunu vurgulayarak, “Ukrayna ve Rusya’nın durumu burada farklılaşıyor. Zira Rusya, içerikle ilgili, mesela belirli topraklar, güvenlik garantileri, müeyyideler üzere bahislerde bir ateşkes olmadan müzakere yapmamızı istiyor.” dedi.
Diplomatik gayretlerin ateşkes eşliğinde gerçekleşeceğine işaret eden Bevz, “Çünkü lakin silahlar sustuğunda oturup konuşabiliriz. Zira her gün Ukraynalıları öldürmeye devam ettiklerinde, bu güvenlik garantilerini ya da topraklarımızı konuşamayız.” sözlerini kullandı.
Bevz, Alman, İtalyan ve İngiliz yetkililerle toplantıdan evvel görüştüklerini anımsatarak, gündemi takip etmelerini istedikleri Avrupalılar ve Amerikalılarla temas edeceklerini aktardı.
Çocuklar ile gözaltına alınan ya da alıkonulan sivillerin rastgele bir müzakerenin öznesi olamayacağının altını çizen Bevz, Cenevre Sözleşmeleri’ne nazaran bu şahısların kesinlikle geri gönderilmesi gerektiğini kaydetti.
Bevz, Rusya’nın elindeki Ukraynalı çocuklarla ilgili gerekli bütün ayrıntı ve datalara sahip olduklarını lisana getirerek, “Biz bu çocukların nerede olduğunu biliyoruz. Rusya’nın bu husustaki milletlerarası yükümlülüğünü yerine getirmesi ve bu çocukları Ukrayna’ya geri vermesini, çocukların konutlarına geri dönmelerini istiyoruz.” dedi.
(Bitti)
Yazar Hakkında
